انگشت چکشی چیست؟
انگشت چکشی نوعی بدشکلی و ظاهر غیر طبیعی انگشت پا است که اغلب در انگشتان کوچکتر پا رخ می دهد. این عارضه می تواند سبب درد انگشت پا به خصوص حین راه رفتن و ایجاد محدودیت حرکتی برای فرد شود.
دفورمیتی انگشت چکشی زمانی رخ می دهد که عضلات کنترل کننده انگشتان هماهنگی و توازن خود را از دست داده و انگشت در یک موقعیت نامناسب خم شود که این خم شدگی به تدریج سبب ایجاد دفورمیتی و بدشکلی دائمی می شود.

انگشت چکشی با خم شدن انگشت به سمت زمین در محل مفصل میانی انگشت مشخص می شود و افرادی که از کفش های غیر استاندارد حین ورزش استفاده می کنند و یا خانم هایی که از کفش های تنگ و پاشنه بلند استفاده می کنند بیشتر از سایر افراد در معرض خطر ابتلا به این بدشکلی قرار دارند.
این دفورمیتی شایع اغلب بتدریج ایجاد شده و میزان شیوع آن در افراد بزرگسال بیشتر از کودکان و نوجوانان است.

دو نوع اصلی انگشت چکشی به شرح زیر وجود دارد:

• انگشت چکشی انعطاف پذیر: این شرایط به دلیل امکان تشخیص و درمان کامل در طول دوره شکل گیری، کمتر باعث ایجاد مشکلات جدی برای بیمار می شود. به علت وجود قابلیت حرکتی در محل مفصل، در اصطلاح به این شرایط انگشت چکشی انعطاف پذیر گفته می شود.
• انگشت چکشی سخت: موارد مشاهده این مشکل بیشتر از انگشت چکشی انعطاف پذیر است و مشکلات جدی تری را برای بیمار به همراه دارد. انگشت چکشی سخت را می توان در بین بیماران مبتلا به آرتروز شدید که بسیار دیر برای استفاده از روش های درمانی حرفه ای اقدام کرده اند، مشاهده کرد. تاندون ها در موارد ابتلا به انگشت چکشی سخت، سفت شده و مفصل انگشت در موقعیت نامناسب قرار گرفته و بی حرکت می شود. به این ترتیب لازم است از عمل جراحی برای درمان بیمار استفاده شود.

علت به وجود آمدن عارضه انگشت چکشی

علت انگشت چکشی به خاطر توازن غیر عادی در عضلات انگشت ها ایجاد شده که این توازن غیر عادی باعث افزایش فشار به تاندون ها و مفاصل انگشت و انقباض آنها می شود.
عوامل ژنتیکی و وارد شدن ضربه نیز می تواند باعث ایجاد انگشت چکشی شود.
پوشیدن کفش های بسیار تنگ می تواند باعث وارد شدن فشار بیش از حد به انگشتان پا شده و در نهایت شرایط انگشت چکشی را به همراه داشته باشد.

عواملی که ریسک مبتلا شدن به انگشت چکشی را افزایش می دهد به شرح زیر است:

• سن: خطر با سن افزایش می‌یابد.
• جنسیت: زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به انگشت چکشی هستند.
• طول پا: اگر انگشت دوم پا بلندتر از انگشت شست باشد، احتمال بروز انگشت چکشی بیشتر است.
• بیماری‌هایی که ماهیچه‌ها و اعصاب را تحت تأثیر قرار می‌دهد، مانند آرتروز،بیماری‌های سیستماتیک مانند آرتروز هم می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی از قبیل انگشت چکشی شود. بعضی افراد از بدو تولد به عارضه انگشت چکشی مبتلا هستند، اما برخی دیگر به خاطر شرایط ژنتیکی خود بیشتر در معرض ابتلاء به این عارضه هستند.

علائم و نشانه های انگشت چکشی

انگشت چکشی باعث ناراحتی شما در هنگام راه رفتن می‌شود. همچنین می‌تواند در هنگام کشیدن یا حرکت دادن شست آسیب دیده و یا انگشتان اطراف آن، باعث ایجاد درد شود. علائم انگشت چکشی شامل موارد زیر است:

• درد نوک انگشت خم شده با وارد شدن فشار به آن از طریق کفش
• تشکیل میخچه در ناحیه سر مفصل
• قرمزی و ورم در محل انقباض مفصل
• محدود شدن حرکت یا درد در محل مفصل انگشت
• درد در ناحیه کروی کف پا که پایه انگشتان می باشد

در مراحل اولیه چکشی‌ شدن انگشت، ممکن است شما بتوانید آن را با دست صاف کنید. این حالت را انگشت چکشی انعطاف‌پذیر می‌گویند. اما هرچقدر زمان بگذارد، از قابلیت حرکت انگشت هم کاسته می‌ شود و دیگر به سادگی حرکت نمی‌کند تا اینکه در ادامه به شکل یک چکش در می‌آید.

تشخیص انگشت چکشی

پزشک شما می‌تواند با یک معاینه ساده از پا و بررسی کفشی که می‌پوشید، وجود انگشت چکشی را تشخیص دهد. همچنین ممکن است پزشک از عکسبرداری اشعه ایکس برای بررسی شدت این عارضه استفاده کند. همچنین ممکن است پزشک اطلاعاتی در مورد علائم، فعالیت‌های معمول روزانه و سابقه پزشکی و خانوادگی شما بپرسد. هر چقدر انگشت چکشی زودتر تشخیص داده شود، بهتر می‌توان آن را درمان کرد و گزینه‌های بیشتری برای این منظور وجود خواهد داشت.
اگر انگشت پا شما هنوز انعطاف پذیر باشد، پزشک ممکن است توصیه کند که از کفش های راحت تر و طبی استفاده کنید. علاوه بر این، دکتر شما ممکن است تمریناتی برای کشش و تقویت عضلات پایتان را پیشنهاد دهد . اگر درمان های محافظه کارانه به شما کمک نمی کند، پزشک شما ممکن است عمل جراحی را انجام دهد.

درمان عارضه انگشت چکشی

برای درمان عارضه انگشت چکشی، گزینه‌های مختلفی وجود دارد که بسته به نوع و شدت این عارضه می‌توان از آ‌‌ن‌ها استفاده کرد، اما شناسایی این ناهنجاری در مراحل اولیه بروز آن، اهمیت زیادی در جلوگیری از نیاز به جراحی خواهد داشت. با مشاهده اولین علائم درد و ناراحتی لازم است به پزشک مراجعه شود و مراقبت‌ها و درمان‌های لازم انجام شود. اگر انگشت چکشی درمان نشود، با گذشت زمان انگشت سفت و خشک می‌شود و درمان آن با استفاده از روش‌های غیر جراحی دیگر امکان‌پذیر نخواهد بود.

1- نواربندی

اغلب موارد، این اولین مرحله از برنامه درمانی است. صفحه‌بندی کردن برآمدگی انگشت چکشی باعث می‌شود که درد آن کاهش پیدا کند و بیمار بتواند فعالیت طبیعی داشته باشد. نواربندی هم می‌تواند عدم تعادل بین انگشتان پا را رفع کند و درد و فشار ناشی از این عارضه را کاهش دهد.

2- دارو

داروهای ضد التهاب و تزریق کورتیزون ممکن است برای تسکین درد و التهاب شدید انگشت که به خاطر ناهنجاری شکل مفصل ایجاد شده است، تجویز شود.

3- تجهیزات پزشکی و ارتوپدی

انگشت چکشی پا اغلب به دلیل استفاده از کفش نامناسب یا به طور ارثی به وجود می‌آید. درد در ناحیه انگشتان و کاهش زیبایی پا از جمله عواملی است که مبتلایان به این عارضه را به سمت درمان سوق می‌دهد. درمان انگشت چکشی پا با  استفاده از روش‌هایی چون جراحی، حرکات اصلاحی و استفاده از کفی و اسپلینت‌های طبی انجام می‌گیرد. در این بین استفاده از کفی‌های طبی و اسپلینت‌ها ارزان‌ترین و کم خطرترین درمان‌ها می‌باشند، و از زخم شدن و درد انگشتان در هنگام استفاده از کفش جلوگیری می‌کنند.

پد انگشت چکشی برای افرادی که دارای انگشتان منقبض یا انگشتان چکشی هستند، مفید می‌باشد زیرا می‌تواند حرکات انگشتان پا را کنترل کند و آن را در یک مکان ثابت نگه دارد و از سایش آن در برابر کفش و ایجاد ناراحتی جلوگیری کند. پدهای متعددی در بازار وجود دارد که به طور خاص برای انگشت‌های چکشی طراحی شده است. انتخاب پد مناسب برای کاهش ناراحتی ناشی از انگشت چکشی ضروری است و بستگی به محل مشکل دارد.

پد های سیلیکونی اسپنکوژل با کیفیت عالی برای درمان انگشت چکشی

4- تمرین ها و درمان های فیزیکی

در کنار استفاده از پدهای انگشت چکشی، تمرین‌هایی مانند کشیدن و پیچاندن انگشتان پا، باز کردن انگشتان و حرکت دادن آن‌ها به صورت یکی‌یکی، می‌تواند در جلوگیری از انقباض و فشردگی انگشتان که عامل اصلی پیدایش علائم انگشت چکشی پا محسوب می‌شود، مؤثر باشد.

سعی کنید به وسیله انگشتان پای خود یک حوله را در حالی که روی صندلی نشسته‌اید، بلند کنید. برای چند ثانیه آن را نگه دارید و بعد رها کنید. این حرکت را تکرار کنید.

جلوگیری از به وجود آمدن عارضه انگشت چکشی

شما می توانید با رعایت نکات زیر کفشی مناسب انتخاب نمایید :

• کفشی را انتخاب کنید که داخل آن فضای مناسبی برای پا داشته باشد.
• از خرید کفش های پاشنه بلند اجتناب نمایید.
• بهتر است از کفش هایی استفاده کنید که قابلیت تنظیم سایز را داشته باشند .
• ممکن است با تغییر و بالا رفتن سن و عوامل دیگر سایز پاهایتان تغییر کند، خصوصا در قسمت  عرضی. پس هر دو پا را اندازه گیری کنید و برای پای بزرگتر خرید کنید.
• کفش مناسب خریداری نمایید و اطمینان حاصل کنید که کفش ها قبل از خرید آنها راحت هستند.